Dziecko albo matka wytacza powództwo o ustalenie ojcostwa przeciwko domniemanemu ojcu, a gdy ten nie żyje – przeciwko kuratorowi ustanowionemu przez sąd opiekuńczy. Roszczeń majątkowych związanych z ojcostwem tylko jednocześnie z dochodzeniem ustalenia ojcostwa. Nie dotyczy to roszczeń matki, gdy dziecko urodziło się nieżywe.

Powództwo o ustalenie pochodzenia dziecka i związane z tym roszczenia wytoczyć można według miejsca zamieszkania osoby uprawnionej tj. dziecka. Pozew powinien spełniać warunki ogólne dla pisma procesowego oraz wymagania przewidziane dla pozwu. Powód powinien w uzasadnieniu pozwu wskazać, na okoliczności które wskazują, że jest ojcem dziecka oraz powołać dowody na ich poparcie.

Strona dochodząca ustalenia ojcostwa nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych, a zatem nie jest obowiązana do wniesienia opłaty od pozwu w takiej sprawie. 

Postępowanie w sprawach o ustalenie ojcostwa ma na celu przede wszystkim ustalenie pochodzenia genetycznego dziecka od określonego mężczyzny. Temu celowi służy przede wszystkim badanie DNA, które obecnie coraz częściej zastępuje dowód z grupowego badania krwi. Badanie DNA polega na porównaniu materiału genetycznego rodziców oraz dziecka czyli analizę substancji chemicznej, w której zapisany jest indywidualny kod genetyczny przekazywany dziecku przez jego biologicznych rodziców. 

Powództwo o ustalenie ojcostwa może zostać oddalone, następuje wówczas, gdy przeprowadzone postępowanie dowodowe nie pozwala na stwierdzenie, że wskazany jako ojciec dziecka mężczyzna, jest nim w rzeczywistości. W takiej sytuacji oddalone zostanie także żądanie zasądzenia alimentów, albowiem obowiązek alimentacyjny domniemanego ojca nie powstał.